Przygotuj z pudełka:
rurka PCV 1 szt.
szmatka do elektryzowania 1 szt.
balon 2 szt.
słomka 1 szt.
baza do baniek 30 ml
wata 1 szt.
wstążka 40 cm 2 szt.
szalka Petriego 1 szt.
Przygotuj z domu:
nieużywana torebka herbaty ekspresowej
ciepła woda 150 ml
nożyczki
zmielony pieprz
zmielona sól
puszka po napoju
INFORMACJE Z ZAKRESU PIERWSZEJ POMOCY
W przypadku kontaktu z okiem: przepłukać oko dużą ilością wody i trzymać je, jeśli to konieczne, otwarte. Zwrócić się o natychmiastową poradę medyczną.
W przypadku połknięcia: wypłukać usta wodą, napić się czystej wody. Nie wywoływać wymiotów. Zwrócić się o natychmiastową poradę medyczną.
W przypadku wdychania oparów: wyprowadzić osobę na świeże powietrze.
W przypadku kontaktów ze skórą i oparzeń powierzchnię skażonej skóry spłukiwać dużą ilością wody przez co najmniej 10 minut.
W razie wątpliwości bezzwłocznie udać się po poradę medyczną. Zabierz ze sobą chemikalia z opakowaniem oraz instrukcją.
W przypadku urazu zawsze zwracaj się o poradę medyczną.
PORADY DLA OSÓB DOROSŁYCH SPRAWUJĄCYCH NADZÓR
Każdy z zestawów SmartBee jest przeznaczony do wykonywania doświadczeń dla dzieci w wieku powyżej 8 lat.
Dobierając eksperymenty, zadbaj o to, by mieć na uwadze zróżnicowane zdolności i indywidualne predyspozycje swojego dziecka.
Przed rozpoczęciem eksperymentów przeczytaj dokładnie instrukcje, zasady bezpieczeństwa i informacje z zakresu pierwszej pomocy.
Dokładnie omów z dzieckiem ostrzeżenia i zasady bezpieczeństwa przed rozpoczęciem wykonywania doświadczeń. Postępuj zgodnie z nimi oraz zachowaj jako odniesienie. Pamiętaj, że niewłaściwe używanie chemikaliów może powodować urazy i szkodzić zdrowiu.
Za pomocą akcesoriów, które znajdziesz w zestawie, wykonaj tylko te eksperymenty, które są opisane w instrukcjach.
Miejsce wykonania doświadczenia powinno być wolne od przeszkód i oddalone od miejsca przechowywania żywności. Warto zadbać o dobre oświetlenie, przewietrzenie i swobodny dostęp do bieżącej wody.
Eksperymenty zaleca się wykonywać na stole z blatem odpornym na działanie ciepła.
ZASADY BEZPIECZEŃSTWA
Przeczytaj instrukcję przed użyciem, postępuj zgodnie z nimi i zachowaj jako odniesienie.
Dopilnuj, aby małe dzieci, zwierzęta i osoby niemające ochrony oczu znajdowały się z dala od miejsca wykonywania doświadczeń.
Zakładaj zawsze ochronę oczu.
Przechowuj ten zestaw do wykonywania doświadczeń poza zasięgiem dzieci w wieku poniżej 8 lat.
Wyczyść cały sprzęt po użytkowaniu.
Upewnij się, że pojemniki po użyciu zostały całkowicie zamknięte i są prawidłowo przechowywane.
Upewnij się, że wszystkie puste pojemniki są usuwane w odpowiedni sposób.
Umyj ręce po wykonaniu doświadczeń.
Nie wykorzystuj ponownie oryginalnych pojemników do środków spożywczych. Usuń je bezzwłocznie.
Nie używaj innego sprzętu niż ten, który znajduje się w zestawie lub jest zalecany w instrukcjach użytkowania.
Nie jedz i nie pij w miejscu wykonywania doświadczeń.
Nie dopuść do kontaktu chemikaliów z oczami lub z ustami.
Szczegółowe informacje znajdują się w instrukcji bezpieczeństwa dołączonej do zestawu.
Instrukcja wideo
Zobacz film
Czas na elektryzujący eksperyment!
Elektryzuj przedmioty i obserwuj uzyskany efekt. Aby lepiej zaobserwować oddziaływanie elektrostatyczne, najpierw zbliżaj do przedmiotów rurkę PCV, która nie jest naelektryzowana.
- Uwaga: ten eksperyment polega na obserwacjach. Bardzo ważne będzie teraz zapamiętywanie, co wydarzyło się podczas każdego punktu eksperymentu.
Elektryzowanie, co to takiego?
Na powierzchni ciał (np. przedmiotów, materiałów, skóry ludzkiej) znajdują się dodatnie i ujemne ładunki elektryczne. W momencie, gdy ładunków jednego rodzaju jest za dużo, zachodzi elektryzowane. Powierzchnie można elektryzować za pomocą tarcia, dotyku i indukcji (zbliżanie do siebie naelektryzowanych ciał). Ładunek elektryczny może być dodatni lub ujemny. Zbliżenie do siebie dwóch takich samych ładunków powoduje odpychanie się ciał, a dwóch przeciwstawnych (plusa i minusa) przyciąganie. Takie wzajemne działanie na siebie ładunków elektrycznych nazywa się oddziaływaniem elektrostatycznym.
To zadanie dla dwojga
Wytnij ARKUSZ OBSERWACJI, znajdujący się w instrukcji na stronie 21 lub pobierzecie wersję do druku TUTAJ. Jak na naukowców przystało, przeprowadzimy teraz naukowe obserwacje.
Strzelanie prądem
Każdy z nas ma czasami okazję doświadczyć tak zwanego strzelania prądem np. przy witaniu się z kolegą lub dotknięciu klamki. Często słyszymy przy tym charakterystyczny trzask. To czego doświadczamy to przeskakiwanie iskry elektrycznej. Na naszej skórze gromadzi się ładunek elektryczny. Jeśli zetkniemy się z przedmiotem lub człowiekiem, który ma mniej ładunku elektrycznego od nas, iskra elektryczna przeskoczy na niego i spowoduje znane “strzelenie prądem”. Chociaż może się to wydawać groźne, wcale takie nie jest.
Przygotuj bańkową miksturę
Do 150 ml ciepłej wody wlej połowę buteleczki bazy do baniek. Na stole zrób dużą bańkę mydlaną. Następnie naelektryzuj rurkę PCV pocierając o nią szmatką i powoli zbliż do bańki mydlanej.
Zbliż naelektryzowaną rurkę PCV do swoich włosów.
Czy rurka je przyciągnęła?
Przymocuj wstążki do napompowanych balonów i zawieś je obok siebie.
Najpierw potrzyj szmatką do elektryzowania jeden z balonów i zobacz co się stanie. Następnie zrób to samo z drugim balonem. Jak zachowują się względem siebie?
- Uwaga: Wstążki z balonami możesz przywiązać do wieszaka i zawiesić je na drzwiach lub klamce.
Zbliż naelektryzowaną rurkę PCV do balonów.
Czy balony się poruszyły?
Połóż watę na stole. Zbliż naelektryzowaną rurkę PCV do waty.
Czy wata się unosi?
Rozetnij nieużywaną torebkę herbaty i wysyp zawartość.
Połóż na stole pustą, rozłożoną torebkę. Następnie zbliż naelektryzowaną rurkę PCV do torebki i spróbuj bez dotykania ją unieść.
- Czy wiesz, dlaczego… torebka od herbaty i wata tak łatwo się unoszą? Dzieje się tak, ponieważ siła działająca na ładunki zgromadzone na tych obiektach jest większa niż siła grawitacji. Wata i torebka są silniej przyciągane przez rurkę, niż przez Ziemię.
Na szalce wymieszaj zmielone przyprawy - pieprz i sól.
Przyłóż naelektryzowaną rurkę PCV. Co się stało?
- Czy wiesz, dlaczego... naelektryzowana rurka PCV przyciągnęła tylko pieprz? To dlatego, że sól jest kryształem. Elektrony, czyli ładunki ujemne w krysztale nie poruszają się swobodnie, co jest potrzebne do elektryzowania. Wynika to z wiązań chemicznych chloru i sodu, które wspólnie tworzą obojętny elektrycznie kryształ soli.
Przyłóż naelektryzowaną rurkę PCV do puszki i spróbuj nią poruszać.
Zbliż naelektryzowaną rurkę PCV do niewielkiego strumienia wody z kranu.
Czy strumień się odchyli?
Poszukaj w domu innych przedmiotów, które można naelektryzować.
Zapisz w arkuszu obserwacji, jakie to przedmioty.
Pioruny
Zobacz film
Czy wiesz, że… pioruny występują nie tylko w atmosferze Ziemi? Zaobserwowano je także na Jowiszu, Saturnie, Wenus i Marsie.
Czy wiesz, że… wyładowania w czasie burzy tworzą warstwę ozonu, która chroni nas przed promieniowaniem ultrafioletowym Słońca?
Benjamin Franklin – poskramiacz piorunów
Benjamina Franklina większość osób zna jako jednego z prezydentów Stanów Zjednoczonych Ameryki, którego twarz można znaleźć na banknocie studolarowym. Nie każdy wie, że ten wybitny polityk był także szanowanym naukowcem. To właśnie Franklin odkrył, że w chmurach burzowych gromadzi się ładunek elektrostatyczny, który powoduje powstawanie piorunów. W swoich doświadczeniach puszczał podczas burzy latawiec (nie próbujcie robić tego samego, to bardzo niebezpieczne! Na początku Franklin nie zdawał sobie z tego sprawy). Po powierzchni mokrego sznura z szybującego wysoko latawca przemieszczały się do specjalnego pojemnika (tzw. butelki lejdejskiej) ładunki elektrostatyczne. To również ten odkrywca pokazał, że ładunki elektrostatyczne o tym samym znaku odpychają się, a te o przeciwnych znakach – przyciągają się. Benjamin Franklin jest także uważany za twórcę piorunochronu.
Piorunochron
Zobacz film
Fulguryt, co to takiego?
Fulguryt to nieregularna, stożkowata rzeźba, która tworzy się na skutek uderzenia pioruna w piasek złożony z kwarcu. Swoim kształtem przypomina korzeń, rurkę lub marchewkę. W środku zazwyczaj jest jednolity lub wypełniony bąbelkami. Na zewnątrz jest chropowaty i pokryty piaskiem. Dawni Słowianie wierzyli, że ten niesamowity twór to tak naprawdę zastygnięty w Ziemi piorun, który miał być bronią słowiańskiego boga Peruna. Stąd pochodzi również inna nazwa fulgurytu – perunowa strzałka.
Posprzątaj stanowisko i umyj akcesoria.
Gdzie zutylizować substancje? Balony, słomkę, opakowanie po bazie do baniek i puszkę po napoju wyrzuć do pojemnika na metale i tworzywa sztuczne. Watę i torebkę od herbaty wyrzuć do pojemnika na odpady zmieszane.
