Elektrownie to zespoły urządzeń służących do wytwarzania energii elektrycznej. Zazwyczaj z elektrowniami kojarzymy wielkie budowle z potężnymi kominami, lecz tak naprawdę małą elektrownią może być panel fotowoltaiczny czy wiatrak. W przypadku zdecydowanej większości elektrowni prąd wytwarzają specjalne generatory elektryczne, które są zbudowane podobnie do silników elektrycznych. Po wprawieniu ich w ruch wytwarzają one prąd elektryczny, który płynie w naszych gniazdkach. Generatory prądu (często to tzw. turbiny) zasilane są w różny sposób – w elektrowniach wodnych napędza je spiętrzona woda, w elektrowniach wiatrowych – wiatr, a w elektrowniach atomowych – podgrzany przez reaktor atomowy płyn (np. woda, para wodna). Wyjątkami są tutaj elektrownie słoneczne (fotowoltaiczne), które przekształcają energię słoneczną na prąd bez udziału generatorów. W ich przypadku energia słoneczna przekształcana jest bezpośrednio na prąd elektryczny dzięki właściwościom tzw. półprzewodników. Istnieją także inne urządzenia, które wytwarzają prąd elektryczny bez udziału turbin, takie jak ogniwa paliwowe czy termopary, lecz nie są one wykorzystywane na dużą skalę do produkcji energii elektrycznej.
Elektrownie zasilane są ze źródeł odnawialnych lub nieodnawialnych. Czołowym źródłem energii nieodnawialnej jest węgiel, którego zasoby na Ziemi powoli się kurczą. Źródłami nieodnawialnymi są również ropa naftowa, gaz ziemny czy uran (uran zasila elektrownie atomowe). Przykłady źródeł energii odnawialnej to światło słoneczne, wiatr, a także drewno.
Energia elektryczna wytworzona w elektrowniach zazwyczaj przebiega bardzo długą drogę, zanim trafi do naszych gniazdek i telefonów. Do jej przesyłania służą rozbudowane sieci elektroenergetyczne. Następnym razem, gdy zobaczysz słup energetyczny, pomyśl o tym, że podtrzymuje on przewody, które transportują prąd do dziesiątek, a może i tysięcy domów.
Nie zapomnijmy o ważnym szczególe, bez którego istnienie systemu sieci elektroenergetycznych byłoby bardzo niebezpieczne. Mowa tu o bezpieczniku, czyli małym urządzeniu, które przerywa przepływ prądu w sieci, gdy jego natężenie jest zbyt wysokie lub gdy nastąpiła awaria – to dzięki jego czujności zapobiega się uszkodzeniom urządzeń elektrycznych, porażeniom prądem, a nawet pożarom. Bezpiecznik pozwala na stosunkowo bezpieczne korzystanie z prądu w naszym codziennym życiu – może stąd jego nazwa?